Page 11 - © JMP Design (www.jmpdesign.eu) - PPP Suplement

11
Krótka historia sportu w Krakowie
2 Krótka historia sportu w Krakowie:
od „Sokoła” do sióstr Radwańskich
Kraków to ostoja tradycji, także tych sportowych, w tym miejscu w sposób szczególny pielę-
gnowanych i hołubionych. Dzięki temu są one tak bogate i silne, jak chyba w żadnym innym
polskim mieście. Efektem tego jest bardzo dobrze rozwinięta baza sportowo-rekreacyjna,
dziesiątki prężnych, działających i odnoszących – nieprzerwanie od wielu lat – sukcesy klu-
bów sportowych oraz obszerna historia sportu w tym mieście.
Krakowski sport od swego zarania chodzi w parze z patriotyzmem. Nie tylko z tym lokal-
nym, kibicowskim, ale i takim przez duże „P”, który przejawiał się w nazwach klubów spor-
towych (np. Wawel czy Wanda), w charakterze ich działalności, w patronach stadionów
(w 1936 roku nadano stadionowi Cracovii imię Józefa Piłsudskiego), ale i w czynach jego
zawodników oraz działaczy.
Początek zorganizowanego życia sportowego w Krakowie przypadł na rok 1885, w którym
powstało tu – jako jedno z pierwszych w Polsce – Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, istnie-
jące zresztą w tym mieście po dziś dzień (jego siedziba, Sokolnia, wybudowana w 1899 r.
wciąż służy ćwiczącym). Dla członków tej organizacji wychowanie patriotyczne było tak
samo ważne jak gimnastyka. Krakowski Sokół, który później stał się czołowym w kraju,
na swego patrona wziął Tadeusza Kościuszkę i organizował obchody rocznic związanych
z tą postacią. Wśród jego pierwszych działaczy znaleźli się m.in. Henryk Jordan – twórca
parków i placów zabawowych (ochrzczonych potem ogródkami jordanowskimi), prekursor
nowoczesnych form wychowania fizycznego, który wyprowadził ćwiczącą młodzież z sal
na świeże powietrze, Zygmunt Wyrobek – członek Państwowej Rady Wychowania Fizyczne-
go w odrodzonej Polsce, Stanisław Rowiński – inicjator tworzenia polowych drużyn Sokolich,
których celem było przygotowanie młodzieży do podjęcia walki zbrojnej o niepodległą Pol-
skę i których członkowie w liczbie około 1000 weszli w skład słynnej II Brygady Legionów
Polskich zwanej „Żelazną”.
Czas jednak wrócić do tematyki czysto sportowej. W 1889 r. dr Henryk Jordan założył
nieopodal Błoń pierwszy europejski park dla dzieci i młodzieży do lat 15. Park cieszył się
dużą popularnością, głównie z uwagi na to, że mieściły się tam liczne obiekty sportowe
(m.in. boiska i basen) oraz place zabaw. Można wręcz stwierdzić, że ówczesne krakowskie
życie sportowe ogniskowało się właśnie na Błoniach. To w tej okolicy, w 1894 r., rozegrano
pierwszy w Krakowie mecz piłki nożnej, a kilkanaście lat później, w 1906 r., powstały – jako
pierwsze w mieście – znane krakowskie kluby sportowe: KS Cracovia, Towarzystwo Sporto-
we Wisła Kraków i Juvenia. W tym samym roku na krakowskich Błoniach oddano do użytku
boisko Juvenii (istnieje ono tutaj do dziś). W 1912 r., po sąsiedzku, powstał Park Gier KS Cra-
covia, a w 1914 r. także w sąsiedztwie Błoń – pierwszy stadion Wisły.
Warto dodać, że w okresie międzywojennym, w 1921 r., właśnie w Krakowie powstała
pierwsza ogólnopolska codzienna gazeta sportowa: „Przegląd Sportowy”. Zaś trzy lata
później – z inicjatywy mieszkańców grodu Kraka – założono Ognisko Krakowskie Polskiej
YMCA. Przetrwało ono do czasów współczesnych, zrzeszając krakowską młodzież i oferując
jej uprawianie wielu dyscyplin. Bardzo chlubną kartę krakowskie kluby sportowe i związa-
ni z nimi zawodnicy, trenerzy oraz działacze zapisali podczas II wojny światowej. Wie-
lu z nich uczestniczyło wówczas w ruchu oporu, podtrzymywało w konspiracji działalność